Redux.
Het was een gebeurtenis in 1989 welke ik me
altijd zal blijven herinneren. Een dag die het gevestigde wereldbeeld in
één enkele nacht op de rutschbahn zou zetten. Namelijk, het
begrip dát zijn de bozerikken en wij de goeden zou in de twee decades
die daarop volgden totaal doen veranderen of liever gezegd: vervagen.
De Muur Valt
Aanvankelijk
zonder het te beseffen keek ik naar de beelden van een rechtstreekse
uitzending uit Berlijn. Het was de avond waarop de hekken open gingen en
tienduizenden 'ossies' gaten in de muur sloegen om naar het begeerde
westen te wandelen zonder het risico te lopen om in de rug dood
geschoten te worden. Ze werden massaal door de westduitsers van harte
welkom geheten.
Een paar maanden later werd duidelijk hoe zeer de
Stasi (staatszekerheidsdienst) het eigen volk had bespioneerd. Tot op
een graad van onwaarschijnlijkheid had de Stasi vastgelegd wat het volk
had gezegd, gedaan, gegeten of nagelaten had. Zelfs potjes met lucht van
kleren werden bewaard. Soms tot aan bio markers aan toe, zoals monsters
van zweet, urine, bloed, haren, niets was te gek. Alles was minitueus
vastlegd met Duitse grondigheid. Alle correspondentie van geschaduwde
burgers werd afgevangen, gecopiëerd en daarna weer netjes dichtgeplakt
en verzonden. Afhankelijk van hoe bang men voor je was werden die
dossiers van vuistdik tot meters propvolle ordners. Nadat dat bekend was
geworden klonken uitroepen van verontwaardiging uit de kelen van de
Westerse politieke leiders. Ondertussen smullend van de roddel die in
die dossiers stonden. Razendsnel werden de dossiers over die leiders
uiteraard verdonkeremaand om nooit meer het daglicht te zien. De omvang
van de infomatie die werd verzameld is nooit helemaal bekend geworden.
Net zoals bij het instorten van het 1000 jarige Nazi rijk stortten de
toenmalige bezetters zich als een over elkaar buitelende vlucht
aasgieren op de vrijgekomen geheime archieven. Nu niet zozeer op zoek
naar technische geheimen als raketten en atoombommen, maar informatie
over iedereen en alles van wat die iedereen en alles de afgelopen
decennia had uitgespookt, gezegd of gegeten. Een pletoria aan informatie
viel de westerse machten zomaar in de schoot. Topmensen van de Stasi
werden overigens ook naadloos door de diverse geheime diensten
opgenomen. Net als de wetenschappers toen.
Erg luid klonken de
protesten van politici niet meer toen de volle reikwijdte en inpact van
de gevonden informatie duidelijk werd. Om relatief snel daarna volledig
te verstommen. In de jaren die volgden waren er nog wel een paar
incidenten over zoektochten naar vermiste personen, of zelfs prominenten
die verschoning van hun daden zochten. In het algemeen waren het
slechts rimpels in een vijver. Ondertussen waren de geheime diensten
druk doende hun eigen informatie te verrijken met die van de Stasi.
Smul-len! Methoden en technieken werden aan de hand van die van de Stasi
aangescherpt en verbetert. De gevonden apparatuur die soms jaren voor
lag op die van het westen werd gretig geassimileerd. Een sprong vooruit
in vele opzichten.
Het waren ook jaren waarin de commerciële
informatica met sprongen vooruit ging. Steeds minder kostende opslag,
snellere processoren, betere zoekalgoritmen en expert systems. Diensten
als NSA, GCHQ, FSB, MOSSAD
etc etc. kregen en krijgen steeds grotere budgetten. De beste hackers
en wetenschappers staan in dienst van deze cloack and dagger
organisaties. Als je de snelste computers ter aarde zoekt en de slimste
programmeurs moet je daar dus wezen.
Twin Towers
Ruim
10 jaar later werden de TwinTowers in puin getorpedeerd met enkele
vliegtuigen. Dat daar omheen allerlei complot theoriën werden geweven
over wie nu echt de torens in had laten storten geeft wel aan dat niet
alles even transparant naar de burger gecommuniceerd is geworden. Veel
hush-hush. Voor de Cloak's & Dagger's opnieuw een puls om het
vangnet nóg fijnmaziger te maken. Budgetten eplodeerden en wetten werden
en worden door de strot van de legislatuur geduwd. Steeds openlijker
worden de rechten van de mens met voeten getreden, alles in het kader
van terrorisme bestrijding. Nog een decennium later blijkt het dat dit
laatste een ondergeschikte rol is gaan spelen. Dat kenmerkt het
tijdsgewricht.
Meer en meer wordt voor de burger verborgen
gehouden, staatsveiligheid klinkt het te pas en onpas. Het nieuwe
doelwit is namelijk de burger zelf geworden. Terrorisme is new-speak
voor 100 procent observatie en registratie van wat een willekeurige
burger uitspookt. Dat uiteindelijk zelfs een notitie op een bierviltje
als staatsgeheim wordt bestempeld maakt duidelijk dat je niets moet
achterlaten waarvan je niet wilt dat het tegen je gebruikt zal gaan
worden. Met deze totaal surveillance wanen de machtshebbers zich
gewapend tegen de wispelturigheid van de vijand: hun eigen bevolking.
Signalen
Het
is tegenwoordig niet echt meer nodig om allerlei afluisterspul in je
kantoor of eetkamer geinstalleerd te hebben gekregen. Alles in je
omgeving wat in basis volledig onschuldig is kan gebruikt worden om je
af te luisteren of om te zien wat je uitspookt. De commercie speelt een
belangrijke rol daarin. Dat doen namelijk Smart TV's, computers, alles
wat ook maar electronisch is wordt gebruikt om uit te vlooien wat je
doet, leest en kijkt. Kijk maar eens in de registers op je computer, wat
de maker van je apparatuur zonder jouw toestemming aan informatie
ontvangt zodra je je computer / tablet / telefoon start of tijdens het
gebruik. Ook al heb je op OK moeten drukken bij het installeren van je
apparaat of programma. Er is geen keuze, anders werkt het ding gewoon
niet of kun je niet chatten, surfen, teksten schrijven of zo. De
informatie die naar die firma's gaat passeert uiteraard ook de filters
van de voornoemde C&D firma's omdat alles via het internet of
andere netwerken gaat. Niet alleen de electronische dingen in je huis.
Ook lampen, verwarming, je snelkoker, het motortje van je comfortable
stoel of bed, je boortolletje, vaatwasser, alles heeft zo zijn
specifieke signatuur en kan dus afgevangen worden door filters op je
stroomkabeltjes te zetten. Internet via de stopcontacten in je huis is
een mooi en nuttig voorbeeld daarvan. Zodra de koffiemolen in je
expresso automaat aangaat stoort dat in minime mate op je internet
verbinding. Die storing of zeg maar (ge)ruis kan gedetecteerd worden.
Met de nodige software en hardware kun je precies volgen waar
bijvoorbeeld je buren zich in hun huis zich bevinden, wat ze zeggen,
welke dingen ze doen en wat ze uitvreten op hun computertjes. Je zou de
mail mee kunnen lezen of achteraf bestanden zelfs wijzigen. Technisch is
het mogelijk de mail af te vangen te veranderen en opnieuw te versturen
zonder dat de buren daar weet van hebben. Net als de Stasi deed met de
snail-mail.
Niet alleen de westerse wereld is bang voor diens
eigen volk. Een topper is Noord Korea, maar die blijft de methoden van
de Stasi volgen. De kroon spant China nog wel. China is sinds de laatste
tien jaar bezig de grote China Fire Wall op te zetten. Daarmee vangt
het praktisch alle internetverkeer af dat naar buiten gaat en blokkeert
dat verkeer behoorlijk effectief. Het project Echelon van de britten en
amerikanen doet een vergelijkbaar iets, alleen zullen zij het verkeer
niet echt blokkeren maar zijn meer geïnteresseerd in wat je leest of
scrhrijft en zo. De commercie blijft echt niet achter. Google doet een
vette duit in het zakje die analyseert alles wat je via die dienst doet.
Het schotelt je vervolgens in de eerste instantie resultaten voor uit
je vermeende taalgebied en dan pas de rest, ook al is je zoekvraag in
een andere taal gesteld. Als Google het kan doet de overheid het ook.
Overdreven
allemaal? Waarom denk je dan dat bijvoorbeeld Obama in een
electromagnetisch neutrale tent gaat zitten op diens eigen hotelkamer om
te bellen of vergaderen en zo? Omdat ie het koud heeft? Of omdat ie
vind dat de kamer te groot is naar zijn smaak? Het is overigens een
nederlands bedrijf die deze anti afluister-tenten levert ;=)
Niets te verbergen
Nu
hoor ik ook wel eens mensen zeggen:
"maar ik heb niets te verbergen dus laat ze maar...". Nee, we hebben ook
niets te verbergen. Dat is het 'm juist. Stel je het volgende voor. Dat
je in
een treincoupé je krantje zit te lezen en iemand naast je zit
ongegeneerd mee te
lezen, kijkt mee met je mail of chats op je telefoontje. Dat is op zijn
minst
hinderlijk te noemen. Hoe vind je het dat iemand je intiemste
gesprekken met je partner mee luistert, ook al heb je niets te
verbergen. Wat denk je dan over voortdurend iemand achter je te hebben
lopen waar je ook heengaat, naast je gaat zitten in het restaurant en
aandachtig meeluistert, opschrijft wat je eet, wat je zegt en hoe je je
tegenover de ober gedraagd. Vind je het prettig dat als je net in het
van
Gogh museum bent geweest om daarna allerlei aanbiedingen in je mail
te vinden over andere musea, voor stedentrips die relatie hebben met van
Gogh of zo? En deze, wordt je bedolven met commerciële
zooi om toch vooral naar het Prince Albert museum in Londen te gaan als
je net in het Princessehof in Leeuwarden bent geweest. Heb je dan niet
iets als een prikkeling van nieuwsgierigheid van: hoe komt dat? Of,
getver, ik voel me dingen opgedrongen, gemanipuleerd, ís dit wel écht
mijn eigen mening, wordt mijn persoonlijke sfeer niet te veel geweld aan
gedaan? Zit men niet té dicht op me.
Een mens heeft nu eenmaal
een bepaalde ruimte om zich heen nodig om zich prettig te voelen. Bij de
een is dat vrij veel, bij de ander is dat slechts huiddun. Bestudeer
maar eens hoe kippen zich gaan gedragen als er té veel van op een
vierkante meter zitten. Ze beginnen elkaar af te maken. De mens heeft
dat ook, niet dat ze elkaar meteen beginnen af te maken maar aggressie
neemt in hoge mate toe. Om daarom iedereen maar aan een soort drain voor
het verkrijgen van informatie te leggen laat je je afvragen waar dat
allemaal toe dient. Een dergelijke totaal surveillance kan maar tot een
doel leiden: totaal controle. Waar dat toe leidt hebben we in 1989 in
Oost Berlijn gezien. Het volk schudt uiteindelijk het juk van zich af.
Als
je blijft zwijgen en doet aslof je neus bloed: ' ik heb niets te
verbergen' ga dan de sprookjes van Grimm of de Volkskrant maar lezen.
Als je denkt: ' dit gaat me wel erg ver', lees ook het volgende deel
over DA.
deel 1 | 2 | 3 | 4
Geen opmerkingen:
Een reactie posten